
การรักษาโรคภูมิแพ้ให้หายขาด……ด้วยภูมิคุ้มกันบำบัดหรือวัคซีนภูมิแพ้ (Immunotherapy)
“วัคซีนภูมิแพ้คืออะไร”
วัคซีนภูมิแพ้ หรือ การรักษาโดยการบำบัดทางอิมมูนต่อสารก่อภูมิแพ้ (Allergen immunotherapy) คือการให้สารก่อภูมิแพ้ที่ผู้ป่วยแพ้เข้าสู่ร่างกายผู้ป่วยทีละน้อย เพื่อให้ร่างกายของผู้ป่วยค่อยๆ สร้างภูมิต้านทานต่อสารที่แพ้ ซึ่งวิธีนี้เป็นการเปลี่ยนแปลงระดับอิมมูนของผู้ป่วยทำให้เปลี่ยนจากแพ้ เป็นไม่แพ้ และมีโอกาสทำให้หายขาด หรือลดยาที่ใช้ประจำได้
ปัจจุบันในประเทศไทยมีสองวิธี คือ การฉีดเข้าใต้ผิวหนัง (subcutaneous immunotherapy, SCIT) และ การอมใต้ลิ้น (sublingual immunotherapy, SLIT)
“ใครเหมาะสมกับการรักษาด้วยวัคซีนภูมิแพ้”
ผู้ป่วยที่เป็นโรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ เช่น โรคโพรงจมูกอักเสบภูมิแพ้ หรือโรคหืดร่วมกับโพรงจมูกอักเสบภูมิแพ้ ที่ยังคงมีอาการแม้จะได้รับยาอย่างเหมาะสมแล้ว หรือผู้ป่วยไม่ต้องการใช้ยาในระยะยาวหรือได้รับผลข้างเคียงจากยาที่ใช้รักษา นอกจากนี้ยังอาจใช้เป็นการรักษาเสริมในผู้ป่วยที่เป็นผื่นแพ้ผิวหนัง (atopic eczema) ชนิดที่แพ้ไรฝุ่น
ผู้ป่วยทุกรายที่จะรับการรักษาด้วยวิธีนี้ ต้องทำการทดสอบภูมิแพ้ก่อนด้วยวิธีเจาะเลือดดู specific IgE antibodies ต่อสารก่อภูมิแพ้ หรือทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง (skin prick test) หากผลการทดสอบเป็นบวกคือขึ้นต่อสารก่อภูมิแพ้ ก็สามารถรักษาด้วยวิธีนี้ได้
“ขั้นตอนการรักษาการให้วัคซีนบ่อยและนานแค่ไหน”
การรับวัคซีนภูมิแพ้ด้วยวิธีฉีด (SCIT) ในระยะแรกต้องฉีดทุกสัปดาห์ หลังจากนั้นค่อยๆฉีดห่างลงเป็นทุกเดือน จนครบ 3-5 ปี ซึ่งการรักษาด้วยวิธีนี้สามารถทำได้ในเด็กอายุ 5 ปีขึ้นไป และต้องฉีดวัคซีนในโรงพยาบาลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น หลังฉีดต้องสังเกตอาการอย่างน้อย 30 นาที
ส่วนการให้วัคซีนด้วยวิธีอมใต้ลิ้น (SLIT) ต่อเนื่องทุกวันเป็นเวลาอย่างน้อย 3 ปี โดยควรสังเกตอาการในโรงพยาบาลในครั้งแรกที่เริ่มใช้ยา หลังจากนั้นสามารถไปรับประทานที่บ้านได้ ในประเทศไทย มีวัคซีนชนิดอมใต้ลิ้นสำหรับผู้ที่แพ้ไรฝุ่น สามารถใช้ได้ในผู้ป่วยอายุ 12 ปีขึ้นไป
ทั้ง SCIT และ SLIT ใช้เวลาการรักษาทั้งหมดประมาณ 3-5 ปี

บทความโดย
ศ.ดร.พญ. อรพรรณ โพชนุกูล
ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ โรงพยาบาลบีเอ็นเอช BNH Asthma and Allergy Centre (BAAC)
ติดต่อสอบถาม หรือทำนัดหมายกับเจ้าหน้าที่ผ่าน LINE @MBRACE
ทำนัดหมายแพทย์ออนไลน์ | Appointment

ศ.ดร.พญ. อรพรรณ โพชนุกูล
ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้
ความชำนาญพิเศษ
กุมารเวชศาสตร์โรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
ภาษา
ไทย, อังกฤษ
– สาขา กุมารเวชศาสตร์
– สาขา อนุสาขากุมารเวชศาสตร์โรคภูมิแพ้ และภูมิคุ้มกัน
– อนุมัติบัตรกุมารเวชศาสตร์โรคภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันวิทยา คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล
– วุฒิบัตรกุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
– ประกาศนียบัตร American Board Certified in Nutritional Wellness
– ปริญญาเอกสาขา Oral Health Science (International Program) คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
– แพทยศาสตร์บัณฑิต คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
ตำแหน่งทางวิชาชีพ
– นายกสมาคมสภาองค์กรโรคหืดแห่งประเทศไทย(Thailand Asthma Council)
– ผู้อำนวยการศูนย์ความเป็นเลิศด้านโรคภูมิแพ้ โรคหืดและระบบหายใจ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
– ผู้อำนวยการศูนย์ Lifestyle and wellness medical center รพ. ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ
– หัวหน้าหน่วยวิจัยเฉพาะทางสมุนไพรเพื่อรักษาโรคหืดและภูมิแพ้
– รองประธานมูลนิธิโรคหืดแห่งประเทศไทย
ผลงานทางวิชาการ
– ประพันธ์งานวิจัยเกือบ 40 ฉบับ
– เขียนหนังสือเรียน 5 เล่ม รวมหนังสือเรียนนานาชาติ 1 เล่ม
นวัตกรรมและการมีส่วนร่วมในการดูแลโรคหอบหืด
– พัฒนา 3 นวัตกรรมสำคัญเพื่อผู้ป่วยโรคหอบหืด
– จัดตั้งเครือข่ายการดูแลโรคหอบหืด
รางวัลและการยอมรับ
– ได้รับรางวัลนวัตกรรมระดับนานาชาติ 3 รางวัล จากงานเจนีวา เกาหลี ไต้หวัน International Invention Fair
ภารกิจการพูดระหว่างประเทศ
– นำเสนอเป็นวิทยากรระดับนานาชาติในญี่ปุ่น เกาหลี เมียนมาร์ อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย
มุ่งเน้นการวิจัย
– มุ่งเน้นไปที่การรักษาโรคภูมิแพ้แบบใหม่เป็นหลัก
การมีส่วนร่วมของการทดลองทางคลินิก
– มีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในการทดลองทางคลินิกระยะที่ 2 และ 3 สำหรับยาสมุนไพรที่มุ่งรักษาโรคหอบหืด
ตารางออกตรวจแพทย์
วัน | เวลา | แผนก |
---|---|---|
เสาร์ | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |