
ในเทศกาลคริสต์มาสจะมีการเฉลิมฉลองตกแต่งด้วยต้นไม้ต้นคริสต์มาส เพื่อระลึกถึงพระเยซู ซึ่งเปรียบเสมือนต้นไม้แห่งชีวิต ต้นคริสต์มาสนี้มักนำมาจากต้นไม้ในตระกูลสนหรือ Pine tree ในปัจจุบันยังมีการใช้ต้นไม้ปลอมเพื่อความสะดวกสบายมากขึ้น ต้นคริสต์มาสมักนำมาไว้กลางบ้านเป็นเวลานานหลายสัปดาห์ บางคนเมื่อสัมผัสตลอดอยู่ในบ้านโดยเฉพาะในอากาศปิด พบว่ามีอาการภูมิแพ้กำเริบได้

ในเรื่องนี้แพทย์หญิงอัญชลี เสนะวงษ์ แพทย์ผู้ชำนาญการด้านภูมิแพ้และภูมิคุ้มกันวิทยา ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ โรงพยาบาลบีเอ็นเอช BNH Asthma and Allergy Centre (BAAC) เผยว่าสิ่งที่ทำให้เราแพ้ได้จากต้นคริสต์มาส หรือต้นสนสด (pine tree) ได้แก่
- เชื้อรา เกิดจากความชื้นในอากาศที่มาก ทำให้เกิดสปอร์เชื้อราสะสมก่อตัวตามกิ่งก้านของต้นไม้สน
- ละอองเกสรต้นไม้ของต้นสน (pine tree pollen) อย่างไรก็ตามภาวะแพ้ละอองเกสรต้นไม้มักพบในฤดูใบไม้ผลิ หรือคล้ายๆ Hay fever ไข้ละอองฟางนั่นเอง ซ่งเป็นช่วงที่มีการปลิวกระจายของเกสรมากกว่า ในขณะที่ต้นคริสต์มาสมักจะต้นที่ตายแล้ว
- ถั่วเม็ดสน หรือ pine nut จัดเป็นถั่วเปลือกแข็งชนิดหนึ่ง เป็นถั่วที่นำมาใช้ในการทำซอสเพสโต พบการแพ้แบบรุนแรงจากการรับประทานได้
- ไรฝุ่นและฝุ่นดำ พบทั้งต้นคริสต์มาสจริงหรือต้นไม้ประดับ โดยเฉพาะหากเก็บไว้ในกล่องในห้องที่อับชื้นและมืด
- มูลจากแมลง เช่น แมลงสาบ
- สารเคมีที่ฉีดบนต้นไม้
อาการของการแพ้
- จามคันในจมูกน้ำมูกไหล
- คัดจมูก หายใจแน่นติดขัด
- ตามผิวหนังบริเวณที่สัมผัสกับต้นไม้
- ระคายเคืองตา ตาแดง มีน้ำตาใหล
- หากมีอาการหลอดลมไว อาจมีหายใจแน่น หายใจไม่สุด

ข้อปฏิบัติ เพื่อป้องกันภาวะการแพ้ต้นคริสต์มาส
- ทำความสะอาดต้นไม้ เขย่าสลัดละอองเกสรและสปอร์เชื้อราที่ติดอยู่ตามกิ่งก้านก่อนนำมาไว้ในบ้าน
- หากใช้ต้นไม้ปลอมและมีการนำมาใช้ซ้ำ ควรเก็บรักษาไว้ในที่ที่สะอาด ในภาชนะมิดชิดปราศจากมดแมลงสาบ และมีการหมั่นตรวจตรวจสอบความสะอาดอยู่ทุก 3-6 เดือน เช็ดทำความสะอาดให้เรียบร้อยก่อนนำมาใช้ใหม่
- อาจใช้น้ำยาทำความสะอาดหรือสารฟอกขาวสเปรย์เช็ดในบริเวณที่สงสัยว่ามีเชื้อรา
- กำจัดแหล่งสะสมไรฝุ่นและฝุ่นในบ้าน
- ใช้ภาชนะเก็บของรับประทานให้มิดชิดป้องกันแมลงสาบ ใช้เจลกับแมลงสาบ
- สวมหน้ากากป้องกันในขณะที่มีการตกแต่งหรือทำความสะอาดต้นไม้

แพทย์หญิงอัญชลี ยังแนะนำด้วยว่าหากมีอาการภูมิแพ้เกิดขึ้น
สามารถเลือกรับประทานยาแก้แพ้ชนิดไม่เข้าสู่ระบบประสาทไม่ก่อให้เกิดการง่วงซึม
หรือการใช้ยาลดการอักเสบที่ผิวหนังปฐมพยาบาลเบื้องต้นก่อนได้
หากอาการไม่ดีขึ้นและไม่มั่นใจในสาเหตุภูมิแพ้
แนะนำปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
- https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/pine-tree-allergy/
- https://www.advancedsinusandallergy.com/blog/what-is-a-christmas-tree-allergy
- Can Med Assoc J. 1970 Dec 5;103(12):1272-6. Christmas tree allergy: mould and pollen studies.
- https://www.allergypartners.com/allergic-christmas-trees

บทความโดย
แพทย์หญิงอัญชลี เสนะวงษ์
ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ โรงพยาบาลบีเอ็นเอช BNH Asthma and Allergy Centre (BAAC)
ติดต่อสอบถาม หรือทำนัดหมายกับเจ้าหน้าที่ผ่าน LINE @MBRACE
ทำนัดหมายแพทย์ออนไลน์ | Appointment

พญ. อัญชลี เสนะวงษ์
ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้
ความชำนาญพิเศษ
ภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
ภาษา
ไทย, อังกฤษ
– กุมารเวชศาสตร์ ภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
– วุฒิบัตรกุมารเวชศาสตร์
– วุฒิบัตรภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
– 2553 แพทยศาสตร์บัณฑิต คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
– 2559 กุมารเวชศาสตร์ทั่วไป
– 2561 กุมารเวชศาสตร์ ภูมิแพ้และภูมิคุ้มกัน
ตารางออกตรวจแพทย์
วัน | เวลา | แผนก |
---|---|---|
จันทร์ | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |
อังคาร | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |
พฤหัสบดี | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |
ศุกร์ | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |
เสาร์ | 09:00 – 17:00 | ศูนย์รักษาโรคหอบหืดและภูมิแพ้ |
บทความที่เกี่ยวข้อง

เลี่ยงฝุ่นพิษ PM 2.5 ไม่ได้ หมอภูมิแพ้แนะ 5 วิธีรับมือ
คุณภาพอากาศส่งท้ายปีในเดือนธันวาคม พบว่าเกินค่ามาตรฐาน และเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ จะทำอย่างไรดี เมื่อเราต้องออกไปทำกิจวัตรประจำวันข้างนอก

อาหารในคนโรคภูมิแพ้หอบหืด
อาหารสามารถส่งผลต่ออาการภูมิแพ้และหอบหืดได้ อาหารประเภทผักผลไม้ วิตามินที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ พบว่าส่งผล ลดการอักเสบในร่างกาย

เกร็ดความรู้การกินอาหารเพื่อสุขภาพ
การกินอาหารเพื่อสุขภาพ อันดับแรก รู้จักชนิดไขมัน ไขมันมีทั้งดีและเลวไขมันเลว ได้แก่ ไขมันอิ่มตัวและไขมันทรานซ์ ไขมันอิ่มตัว